การสร้างเสริมภูมิคุ้มกันที่เหมาะสมสำหรับลูกแต่ละวัย

หมวดหมู่: วัคซีน | เผยแพร่เมื่อ: 30 มิถุนายน 2563

การให้วัคซีนเป็นการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันต่อโรคที่ป้องกันได้หลายชนิด วัคซีนสำหรับลูกมีสองกลุ่มใหญ่ๆ คือกลุ่มวัคซีนที่จำเป็นต้องให้กับเด็กทุกคน และวัคซีนอื่นๆ ที่อาจให้เสริมหรือทดแทน ซึ่งหมอได้แนะนำไว้ มาดูกันว่ามีวัคซีนอะไรบ้างและต้องให้เมื่อไร

วัคซีนจำเป็นที่เด็กทุกคนต้องได้รับ

วัณโรค BCG
ตับอักเสบบี HBV
คอตีบ บาดทะยัก ไอกรน DTP
โปลิโอชนิดหยอด OPV หรือชนิดฉีด IPV
ไวรัสโรต้า Rota
โรคที่เกิดจากเชื้อฮิบ Hib
หัด คางทูม หัดเยอรมัน MMR
ไข้สมองอักเสบเจอี JE
ไวรัสเอชพีวี HPV

วัคซีนอื่นๆ ที่อาจเสริมหรือทดแทน

ตับอักเสบเอ HAV
อีสุกอีใส VZV
ไข้หวัดใหญ่ Influenza
ไอพีดี (IPD) ชนิดคอนจูเกต หรือวัคซีน PCV
หัด คางทูม หัดเยอรมัน อีสุกอีใส MMRV
ไข้เลือดออก DEN
วัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า Rabies

วัคซีนป้องกัน วัณโรค BCG วัคซีนนี้เป็นวัคซีนที่จำเป็นต้องให้กับเด็กทุกคน

ฉีดให้เด็กทุกคน 1 ครั้งตั้งแต่แรกเกิด ถ้าเคยฉีดแล้วไม่มีแผลเป็นเกิดขึ้น แต่มีหลักฐานบันทึกว่าเคยฉีดแล้ว ไม่ต้องฉีดซ้ำ

วัคซีนป้องกัน ตับอักเสบบี HBV วัคซีนนี้เป็นวัคซีนที่จำเป็นต้องให้กับเด็กทุกคน

ควรได้รับอย่างน้อย 3 ครั้ง และครั้งสุดท้ายเมื่ออายุมากกว่าหรือเท่ากับ 6 เดือน (0, 1-2, 6 เดือน)
สำหรับเด็กที่แม่เป็นพาหะหรือแม่เป็นโรคตับอักเสบบี ควรฉีดวัคซีนครั้งแรกภายใน 12 ชม. หลังคลอด ครั้งที่ 2 เมื่ออายุ 1 เดือน และ ครั้งที่ 3 เมื่ออายุ 6 เดือน และในสถานบริการที่มีอิมมูโนโกลบุลินป้องกันตับอักเสบบี (HBIG) ควรได้รับ HBIG หลังคลอด และควรตรวจเลือดว่าเด็กติดเชื้อตับอักเสบบีหรือไม่ เมื่ออายุ 9-12 เดือน
ตามแผนการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคของกระทรวงสาธารณสุข ใช้วัคซีนรวมที่มี คอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน-ตับอักเสบบี-ฮิบ (DTP-HB-Hib) เมื่ออายุ 2, 4 และ 6 เดือน กรณีแม่เป็นพาหะหรือเป็นโรคตับอักเสบบีโดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าลูกไม่ได้รับ HBIG ควรได้รับวัคซีนป้องกันตับอักเสบบีแบบเดี่ยวเพิ่มเมื่ออายุ 1 เดือนด้วย (รวมเป็น 5 ครั้ง เมื่ออายุ 0, 1, 2, 4, 6 เดือน)
ในกรณีได้รับวัคซีนเสริมชนิดรวมเข็มอาจให้วัคซีนรวมที่มีตับอักเสบบีร่วมด้วยที่อายุ 2, 4 และ 6 เดือน

วัคซีนป้องกัน คอตีบ บาดทะยัก ไอกรน DTP วัคซีนนี้เป็นวัคซีนที่จำเป็นต้องให้กับเด็กทุกคน

ควรได้รับ 5 ครั้ง ตอนอายุ 2, 4, 6, 18 เดือน และ 4-6 ปี
สามารถใช้ชนิดไร้เซลล์ (DTaP) แทนชนิดทั้งเซลล์ (DTwP) ที่ใช้ในแผนสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคของกระทรวงสาธารณสุขได้ เพื่อช่วยลดผลข้างเคียง
เมื่ออายุ 4-6 ปี สามารถใช้วัคซีนป้องกัน คอตีบ บาดทะยัก ไอกรนสูตรผู้ใหญ่ (Tdap) แทนได้
เมื่ออายุ 11-12 ปี ควรได้รับวัคซีนป้องกัน คอตีบ บาดทะยัก สูตรผู้ใหญ่ (Td) หรือ Tdap ก็ได้ และหลังจากนั้นฉีดกระตุ้นด้วย Td หรือ Tdap ทุก 10 ปี
ผู้ใหญ่ควรได้รับ Tdap 1 ครั้ง และหลังจากนั้นให้ฉีดกระตุ้นด้วย dT (Td) หรือ Tdap ทุก 10 ปี
หญิงตั้งครรภ์ควรได้รับ Tdap 1 ครั้งที่อายุครรภ์ 27-36 สัปดาห์ทุกการตั้งครรภ์เพื่อช่วยส่งผ่านภูมิไปคุ้มกันทารก

วัคซีนป้องกัน โปลิโอชนิดหยอด OPV หรือชนิดฉีด IPV วัคซีนนี้เป็นวัคซีนที่จำเป็นต้องให้กับเด็กทุกคน

ควรได้รับวัคซีนชนิดหยอด (OPV) 5 ครั้ง ตอนอายุ 2, 4, 6, 18 เดือน และ 4-6 ปี ร่วมกับวัคซีนชนิดฉีด (IPV) 1 ครั้งเมื่ออายุ 4 เดือน
สามารถใช้ชนิดฉีด (IPV) แทนชนิดกิน (OPV) ได้ทุกครั้ง หากใช้ชนิดฉีดเพียงอย่างเดียวโดยตลอดอาจฉีดเพียง 4 ครั้ง โดยงดตอนอายุ 18 เดือน

วัคซีนป้องกัน โรคที่เกิดจากไวรัสโรต้า Rota วัคซีนนี้เป็นวัคซีนที่จำเป็นต้องให้กับเด็กทุกคน

สำหรับผู้ที่ประสงค์จะได้รับการป้องกันโรค วัคซีนนี้มี 2 ชนิด ได้แก่
- วัคซีนชนิด 1 สายพันธุ์ ควรได้รับ 2 ครั้ง เมื่ออายุ 2 และ 4 เดือน
- วัคซีนชนิด 5 สายพันธุ์ ควรได้รับ 3 ครั้ง เมื่ออายุ 2, 4 และ 6 เดือน
วัคซีนทั้ง 2 ชนิด เริ่มให้ครั้งแรกเมื่ออายุ 6 -15 สัปดาห์ และครั้งสุดท้ายไม่เกิน 8 เดือน โดยแต่ละครั้งห่างกันไม่น้อยกว่า 4 สัปดาห์
ควรได้รับชนิดเดียวกันจนครบ หากจำเป็นต้องใช้วัคซีนต่างชนิดกันในแต่ละครั้งหรือไม่ทราบชนิดของวัคซีนที่ได้รับในครั้งก่อน ต้องให้วัคซีนทั้งหมด 3 ครั้ง (อาจพิจารณาให้ในเด็กอายุมากกว่าที่กำหนดแต่อายุต้องไม่เกิน 2 ปี ตามคำแนะนำขององค์การอนามัยโลก)
วัคซีนชนิดนี้ มีข้อห้ามให้ในผู้ป่วยภูมิคุ้มกันบกพร่องแต่กำเนิดชนิด SCID และเด็กที่มีประวัติลำไส้กลืนกัน

วัคซีนป้องกัน โรคที่เกิดจากเชื้อฮิบ Hib วัคซีนนี้เป็นวัคซีนที่จำเป็นต้องให้กับเด็กทุกคน

ตามแผนการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคของกระทรวงสาธารณสุข ตั้งแต่ พ.ศ. 2562 ใช้วัคซีนรวมที่มี คอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน-ตับอักเสบบี-ฮิบ (DTP-HB-Hib) เมื่ออายุ 2, 4 และ 6 เดือน
ไม่มีความจำเป็นต้องฉีดในเด็กปกติที่อายุมากกว่า 2 ปี สำหรับผู้ที่ประสงค์จะได้รับการป้องกันโรคแนะนำให้ฉีดดังนี้
ถ้าฉีดครั้งแรกเมื่ออายุ 2-6 เดือน ควรได้รับ 3 ครั้ง แต่ละครั้งห่างกัน 2 เดือน
ถ้าฉีดครั้งแรกเมื่ออายุ 7-11 เดือน ควรได้รับ 2 ครั้ง แต่ละครั้งห่างกัน 2 เดือน
ในเด็กกลุ่มเสี่ยงได้แก่ เด็กที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง ไม่มีม้าม หรือม้ามทำงานผิดปกติ ควรฉีดกระตุ้นอีก 1 ครั้งเมื่ออายุ 12-18 เดือน (อาจไม่จำเป็นต้องฉีดกระตุ้นในเด็กที่แข็งแรงดี)
ถ้าฉีดครั้งแรก เมื่ออายุ 12-24 เดือน ควรได้รับ 1 ครั้ง
สำหรับผู้ที่มีความเสี่ยงดังกล่าว ถ้าฉีดครั้งแรกเมื่ออายุมากกว่า 2 ปี ควรได้รับ 2 ครั้ง โดยเข็มที่ 2 ห่างจากเข็มแรก 2 เดือน

วัคซีนป้องกัน หัด คางทูม หัดเยอรมัน MMR วัคซีนนี้เป็นวัคซีนที่จำเป็นต้องให้กับเด็กทุกคน

ควรได้รับ 2 ครั้ง โดยครั้งแรกเมื่ออายุ 9-12 เดือน และครั้งที่ 2 เมื่ออายุ 18 เดือน-2.5 ปี กรณีที่มีการระบาดหรือมีการสัมผัสโรค
สามารถฉีดเข็มแรกได้ตั้งแต่อายุ 6 เดือนเป็นต้นไป
หากได้รับครั้งแรกก่อนอายุ 9 เดือน ควรได้รับครั้งที่ 2 เมื่ออายุ 12 เดือน และครั้งที่ 3 เมื่ออายุ 18 เดือน-2.5 ปี
หากได้รับเข็มแรกตั้งแต่อายุ 9-12 เดือน แล้วมีการระบาดเกิดขึ้นสามารถฉีด MMR เข็มที่ 2 ได้ก่อนอายุ 2.5 ปี แต่ต้องห่างจากเข็มแรกอย่างน้อย 3 เดือน
หากได้รับเข็มแรกหลังอายุ 12 เดือน แล้วมีการระบาดเกิดขึ้นสามารถฉีด MMR เข็มที่ 2 ได้ก่อนอายุ 2.5 ปี แต่ต้องห่างจากเข็มแรกอย่างน้อย 1 เดือน
สำหรับผู้ที่ประสงค์จะได้รับการป้องกันโรคหัด คางทูม หัดเยอรมัน พร้อมกับป้องกันโรคอีสุกอีใส สามารถใช้วัคซีนรวมป้องกันหัด คางทูม หัดเยอรมัน อีสุกอีใส (MMRV) แทนการฉีดแยกเข็มได้ตั้งแต่อายุ 1-12 ปี
กรณีเคยได้ MMR หรือ VZV มาก่อน แนะนำให้ฉีด MMRV ห่างจาก MMR หรือ VZV ครั้งสุดท้ายอย่างน้อย 3 เดือน

วัคซีนป้องกัน ไข้สมองอักเสบเจอี JE วัคซีนนี้เป็นวัคซีนที่จำเป็นต้องให้กับเด็กทุกคน วัคซีนนี้มี 2 ชนิด ได้แก่

วัคซีนชนิดเชื้อมีชีวิต (LAJE) เป็นวัคซีนที่ใช้ในแผนสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคของกระทรวงสาธารณสุข ควรได้รับ 2 ครั้ง ดังนี้
- ครั้งแรกเมื่ออายุ 9-12 เดือน
- ครั้งที่ 2 เมื่ออายุ 2-2.5 ปี
วัคซีนชนิดเชื้อไม่มีชีวิต (Inactivated JE) เป็นวัคซีนเสริมใช้สำหรับเด็กภูมิคุ้มกันต่ำ ควรได้รับ 3 ครั้ง ดังนี้
- ครั้งแรกเมื่ออายุ 6 เดือนขึ้นไป ครั้งที่ 2 อีก 1-4 สัปดาห์ต่อมา และ ครั้งที่ 3 ห่างจากครั้งแรก 1 ปี ตามลำดับ
วัคซีนชนิดเชื้อมีชีวิต (LAJE) สามารถใช้ฉีดแทนวัคซีนชนิดเชื้อไม่มี ในกรณีที่เคยได้รับวัคซีนชนิดเชื้อไม่มีชีวิต (Inactivated JE) มาก่อนและต้องการฉีดต่อด้วยวัคซีนชนิดเชื้อมีชีวิต (LAJE) สามารถฉีดได้โดย
กรณีฉีดวัคซีนชนิดเชื้อไม่มีชีวิต (Inactivated JE) มาแล้ว 1 เข็ม: ให้ฉีดวัคซีนชนิดเชื้อมีชีวิต (LAJE) 2 ครั้ง ห่างกัน 3-24 เดือน (ขึ้นกับชนิดของวัคซีน)
กรณีฉีดวัคซีนชนิดเชื้อไม่มีชีวิต (Inactivated JE) มาแล้ว 2 เข็ม: ให้ฉีดวัคซีนชนิดเชื้อมีชีวิต (LAJE) 1 ครั้ง ห่างจากเข็มสุดท้าย 1 ปี
กรณีที่เคยได้รับวัคซีนชนิดเชื้อไม่มีชีวิต (Inactivated JE) ครบ 3 เข็มแล้ว: อาจพิจารณาให้วัคซีนชนิดเชื้อมีชีวิต (LAJE) อีก 1 ครั้ง ห่างจากเข็มสุดท้ายอย่างน้อย 12 เดือน
ในกรณีที่เคยได้รับวัคซีนชนิดเชื้อมีชีวิต (LAJE) มาแล้ว 1 เข็ม หากจำเป็นต้องฉีดกระตุ้นด้วยวัคซีนชนิดเชื้อไม่มีชีวิต ให้ฉีดวัคซีนชนิดเชื้อไม่มีชีวิตอีก 1 ครั้ง ห่างกันอย่างน้อย 12 เดือน

วัคซีนป้องกัน โรคที่เกิดจากไวรัสเอชพีวี HPV ตามนโยบายกระทรวงสาธารณสุข วัคซีนนี้เป็นวัคซีนที่จำเป็นต้องให้กับเด็กหญิงทุกคนและเป็นวัคซีนที่อาจให้เสริมในเด็กชาย

วัคซีนมี 2 ชนิด ได้แก่ ชนิด 2 สายพันธุ์ และชนิด 4 สายพันธุ์
สำหรับผู้ที่ประสงค์จะได้รับการป้องกันโรคหูดหงอนไก่ด้วยต้องใช้วัคซีนชนิด 4 สายพันธุ์
ประสิทธิภาพของวัคซีนจะสูงหากให้ในผู้ที่ยังไม่เคยมีเพศสัมพันธ์มาก่อน
แนะนำให้ในผู้ที่มีอายุ 9-26 ปี โดยเน้นให้ในกลุ่มอายุ 11-12 ปี
ควรได้รับ 3 ครั้ง ในเดือนที่ 0, 1-2 และ 6
ในวัยรุ่นที่แข็งแรงดี หากฉีดครั้งแรกก่อนอายุ 15 ปี สามารถฉีด 2 ครั้งได้ 2 ครั้งได้ ที่ 0, 6-12 เดือน
ตามแผนของกระทรวงสาธารณสุขให้ฉีดในเด็กหญิงชั้นประถมปีที่ 5 จำนวน 2 เข็ม ที่ 0 และ 6 เดือน

วัคซีนป้องกัน ตับอักเสบเอ HAV วัคซีนนี้เป็นวัคซีนที่อาจให้เสริม สำหรับผู้ที่ประสงค์จะได้รับการป้องกันโรค วัคซีนนี้มี 2 ชนิด ได้แก่

วัคซีนชนิดเชื้อไม่มีชีวิต HAV ควรได้รับ 2 ครั้ง ครั้งแรกเมื่ออายุ 1 ปีขึ้นไป ครั้งที่ 2 ให้ห่างจากครั้งแรก 6-12 เดือน
วัคซีนชนิดเชื้อมีชีวิต Live HAV ควรได้รับ 1 ครั้ง เมื่ออายุ 18 เดือนเป็นต้นไป

วัคซีนป้องกัน อีสุกอีใส VZV วัคซีนนี้เป็นวัคซีนที่อาจให้เสริม

สำหรับผู้ที่ไม่เคยเป็นอีสุกอีใส และประสงค์จะได้รับการป้องกันโรค ควรได้รับ 2 ครั้ง โดยครั้งแรกฉีดเมื่ออายุ 1 ปีขึ้นไป (แนะนำให้ฉีดเมื่ออายุ 12-18 เดือน) และครั้งที่ 2 เมื่ออายุ 2-4 ปี
กรณีมีการระบาดอาจฉีดเข็มที่ 2 ก่อนอายุ 4 ปีได้ โดยต้องห่างจากเข็มแรกอย่างน้อย 3 เดือน
ถ้าอายุมากกว่า 13 ปีขึ้นไป ควรฉีด 2 เข็มห่างกันอย่างน้อย 1 เดือน

วัคซีนป้องกัน ไข้หวัดใหญ่ Influenza วัคซีนนี้เป็นวัคซีนที่อาจให้เสริม

สำหรับผู้ที่ประสงค์จะได้รับการป้องกันโรค
แนะนำโดยเฉพาะกลุ่มเสี่ยงที่จะเป็นไข้หวัดใหญ่รุนแรง ได้แก่ เด็กอายุ 6 เดือน - 2 ปี เด็กที่มีโรคเรื้อรัง เช่น โรคปอด โรคหัวใจ เบาหวาน โรคอ้วน โรคภูมิคุ้มกันบกพร่อง เป็นต้น โดยฉีดในเด็กอายุ 6 เดือนขึ้นไป
ถ้าฉีดครั้งแรก เมื่ออายุ < 9 ปี ในปีแรกฉีด 2 ครั้ง ห่างกัน 1 เดือน และหลังจากนั้นฉีดกระตุ้นปีละครั้ง
ถ้าฉีดครั้งแรก เมื่ออายุ > 9 ปี ควรฉีดปีละครั้ง
สามารถใช้วัคซีนป้องกัน ไข้หวัดใหญ่ชนิด 3 หรือ 4 สายพันธุ์ทดแทนกันได้

วัคซีนป้องกัน โรค ไอพีดี IPD ชนิดคอนจูเกต หรือวัคซีน PCV วัคซีนนี้เป็นวัคซีนที่อาจให้เสริม

สำหรับผู้ที่ประสงค์จะได้รับการป้องกันโรคอายุ 6 สัปดาห์-5 ปี หรือผู้ที่มีความเสี่ยง เช่น ผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง ไม่มีม้าม หรือม้ามทำงานผิดปกติ ธาลัสซีเมีย โรคเรื้อรังของอวัยวะต่างๆ เช่นโรคปอด โรคหัวใจ โรคตับ โรคไต เบาหวาน หอบหืดรุนแรง และโรคที่เสี่ยงต่อเยื่อหุ้มสมองอักเสบ เป็นต้น วัคซีนป้องกัน โรค ไอพีดี (IPD) ชนิดคอนจูเกตมี 2 ชนิด คือ ชนิด 10 และ 13 สายพันธุ์
หากฉีดครั้งแรก เมื่ออายุ 2-6 เดือน ควรได้รับ 3 ครั้ง แต่ละครั้งห่างกัน 4-8 สัปดาห์ และฉีดกระตุ้น 1 ครั้งเมื่ออายุ 12-15 เดือน โดยห่างจากเข็มสุดท้ายอย่างน้อย 2 เดือน
หากฉีดครั้งแรก เมื่ออายุ 7-11 เดือน ควรได้รับ 2 ครั้ง แต่ละครั้งห่างกัน 4-8 สัปดาห์ และฉีดกระตุ้น 1 ครั้งเมื่ออายุ 12-15 เดือน โดยห่างจากเข็มสุดท้ายอย่างน้อย 2 เดือน
หากฉีดครั้งแรก เมื่ออายุ 12-23 เดือน ควรได้รับ 2 ครั้ง แต่ละครั้งห่างกัน 4-8 สัปดาห์ ไม่ต้องฉีดกระตุ้น
การฉีดครั้งแรกในเด็กปกติอายุ 2-5 ปี
- หากได้รับวัคซีนชนิด 10 สายพันธุ์ ควรได้รับ 2 ครั้ง แต่ละครั้งห่างกัน 8 สัปดาห์
- หากได้รับวัคซีนชนิด 13 สายพันธุ์ ควรได้รับ 1 ครั้ง และไม่ต้องฉีดกระตุ้น
การฉีดครั้งแรกในเด็กกลุ่มเสี่ยง
- อายุ 2-5 ปี ควรได้รับวัคซีนชนิด 10 สายพันธุ์ 2 ครั้ง แต่ละครั้งห่างกัน 8 สัปดาห์
- อายุ 2-6 ปี ควรได้รับวัคซีนชนิด 13 สายพันธุ์ 2 ครั้ง แต่ละครั้งห่างกัน 8 สัปดาห์
- อายุ >6-13 ปี ควรได้รับวัคซีนชนิด 13 สายพันธุ์ 1 ครั้ง
ควรฉีดกระตุ้นด้วยวัคซีนชนิด polysaccharide 23 สายพันธุ์ (PS-23) 1 ครั้งห่างจาก PCV ครั้งสุดท้ายอย่างน้อย 8 สัปดาห์ และ ควรได้รับ PS-23 อีก 1 ครั้ง ห่างจาก PS-23 ครั้งแรก 5 ปี เพื่อเพิ่มการป้องกันโรค

วัคซีนป้องกัน หัด คางทูม หัดเยอรมัน อีสุกอีใส MMRV วัคซีนนี้เป็นวัคซีนที่อาจให้เสริมหรือทดแทน

สำหรับผู้ที่ประสงค์จะได้รับการป้องกันโรคหัด คางทูม หัดเยอรมัน พร้อมกับป้องกันโรคอีสุกอีใส
สามารถใช้แทนการฉีดวัคซีนชนิดแยกเข็มได้ตั้งแต่อายุ 1-12 ปี
การใช้วัคซีนรวมป้องกันหัด คางทูม หัดเยอรมัน อีสุกอีใส (MMRV) ที่อายุ 12-23 เดือน แทนวัคซีนชนิดแยกเข็มครั้งแรกมีโอกาสเกิดการชักจากไข้มากกว่าการฉีดวัคซีนชนิดแยกเข็ม
การใช้วัคซีนรวมป้องกันหัด คางทูม หัดเยอรมัน อีสุกอีใส (MMRV) ที่อายุ 18 เดือน-4 ปี แทนวัคซีนชนิดแยกเข็มพบมีอาการข้างเคียงไม่แตกต่างกัน
กรณีเคยได้วัคซีนชนิดแยกเข็ม MMR หรือ VZV มาก่อน แนะนำให้ฉีด MMRV ห่างจาก MMR หรือ VZV ครั้งสุดท้ายอย่างน้อย 3 เดือน

วัคซีนป้องกันโรคไข้เลือดออก DEN วัคซีนนี้เป็นวัคซีนที่อาจให้เสริม

สำหรับผู้ที่ประสงค์จะได้รับการป้องกันโรค
แนะนำให้ในผู้ที่มีอายุ 9-45 ปี
ควรได้รับ 3 ครั้ง ในเดือนที่ 0, 6 และ 12
วัคซีนมีประสิทธิภาพในการป้องกันโรคไข้เลือดออกเมื่อฉีดในผู้ที่มีอายุมากกว่า 9 ปี และ เคยมีการติดเชื้อโรคไข้เลือดออกมาก่อน โดย
- ในเด็กที่อายุ 9-18 ปี ที่มีประวัติเคยเป็นไข้เลือดออกมาก่อน สามารถให้วัคซีนนี้โดยไม่จำเป็นต้องตรวจเลือด
- สำหรับผู้ที่ไม่เคยเป็นไข้เลือดออก ควรตรวจเลือดก่อนการฉีดวัคซีน และให้วัคซีนเฉพาะเมื่อพบว่าเคยติดเชื้อมาก่อนโดยใช้ชุดตรวจที่มีเพื่อการวินิจฉัยโรค
ผู้ที่เคยฉีดวัคซีนมาก่อน แต่ยังไม่ครบ 3 เข็ม ให้พิจารณาฉีดให้ครบได้ โดยไม่ต้องตรวจเลือดก่อน หรืออาจพิจารณาไม่ฉีดต่อก็ได้
การพิจารณาอาจใช้ข้อมูลการเคยเป็นไข้เลือดออกมาก่อน การอาศัยอยู่ในชุมชนที่มีผู้ป่วย และข้อมูลทางระบาดวิทยา

วัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า Rabies วัคซีนนี้เป็นวัคซีนจำเป็นหากถูกสุนัขแมวหรือสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอื่น ๆ กัด และอาจฉีดเพื่อป้องกันโรคก่อนการสัมผัสในผู้ที่มีความเสี่ยงต่อการถูกสัตว์ดังกล่าวกัด

สำหรับผู้ที่ประสงค์จะได้รับการป้องกันโรคก่อนการสัมผัสหรือผู้ที่มีความเสี่ยงต่อการถูกสุนัขแมวหรือสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอื่น ๆ กัดในทุกอายุ ควรได้รับ 2 ครั้งโดย
- ฉีดเข้ากล้ามเนื้อในวันที่ 0 และ 7 หรือ ฉีดเข้าในชั้นผิวหนัง 2 จุด ในวันที่ 0 และ 7 หรือ ฉีดเข้าในชั้นผิวหนัง 2 จุด วันที่ 0 และ 21
- มีข้อดีคือเมื่อถูกกัดจะให้เฉพาะวัคซีน ไม่ต้องให้เซรุ่มป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าร่วมด้วย
สำหรับผู้ที่ถูกสุนัขแมวหรือสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอื่น ๆ กัดและไม่เคยได้รับวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้ามาก่อน
- หากถูกสัตว์กัด โดยเฉพาะสุนัขและแมว ต้องรีบล้างแผลด้วยน้ำและสบู่ และต้องรีบปรึกษาแพทย์เพื่อพิจารณาเรื่องการป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าด้วยวัคซีนและเซรุ่มโดยเร็วที่สุด
- แพทย์อาจพิจารณาให้เซรุ่มป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าร่วมด้วยโดยต้องฉีดรอบแผลทุกแผล
ผู้ที่มีสุขภาพแข็งแรงควรได้รับ 5 ครั้ง ฉีดเข้ากล้าม ในวันที่ 0, 3, 7, 14 และ 28
- อย่างไรก็ตามหากสามารถสังเกตอาการสัตว์ที่กัดและสัตว์ยังแข็งแรงดีหลังกัด 10 วัน แพทย์อาจพิจารณาให้วัคซีนเพียง 3 เข็ม (วันที่ 0, 3, 7) และถือว่าผู้นั้นได้รับวัคซีนครบในการป้องกันการถูกกัดในครั้งหน้า
สำหรับผู้ที่เคยได้รับวัคซีนครบมาก่อนแล้ว
- หากถูกกัดอีกภายใน 6 เดือนหลังจากเข็มสุดท้าย ควรได้รับ 1 ครั้งในวันที่ 0 (วันที่ถูกกัด)
- หากถูกกัดหลังจาก 6 เดือน ควรได้รับ 2 ครั้งในวันที่ 0 และ 3